Бұл туралы "Нефть и газ Казахстана" телеграм-арнасы хабарлады, деп жазады inbusiness.kz сайты.
Бұл жайында Upstream Online салалық басылымы жазды. Бұған дейін ҚР Энергетика министрі Ерлан Аккенженов мәлімдегендей, үкімет жақын арада Лондонда өтіп жатқан арбитраждық сот Қазақстанның пайдасына шешім шығарады деп күтуде. Даудың мәні – консорциум ҚПО-ның жобадағы кейбір шығындарды заңсыз түрде өтелмейтін санатқа жатқызуы.
Егер шешім Қазақстанның пайдасына шықса, өтемақы ретінде 1997 жылғы қарашада жасалған Өнімді бөлу туралы келісім (ӨБК) бойынша үлестер қайта бөлінуі мүмкін.
Upstream Online басылымының хабарлауынша, ӨБК-ні қайта қарау консорциум құрамын өзгертуді және басқаруды үкіметпен өзара түсіністігі бар бір ғана компанияға жүктеуді қамтуы ықтимал. Бұл – Shell компаниясына жасалған ашық ишара.
Қолданыстағы келісім бойынша әр үш жыл сайын операторлық қызмет Eni мен Shell арасында ауысып отырады. Алайда Eni-ге қатысты да бірқатар істер қозғалған, оның ішінде сыбайлас жемқорлық айыптар бар.
Ұлттық компания "ҚазМұнайГаз" консорциумға ӨБК жасалғаннан кейін шамамен 15 жыл өткен соң кірді. 2010 жылы үкімет КПО-ға $136 млн көлемінде арбитраждық талап қойып, мемлекетке $700 млн шығын келтірген заңсыз мұнай өндіру ісі бойынша қылмыстық іс қозғады.
Кейін консорциум басшыларына қарсы тағы бір қылмыстық іс қозғалды: 2002-2007 жылдар аралығында $1,25 млрд көлемінде өтелетін шығындарды негізсіз өсіргені үшін айып тағылды.
2011 жылдың желтоқсанында тараптар келісімге келді: инвесторлар Қазақстанға 10% үлесті берді. Бұл үлес $3 млрд деп бағаланып, оның $1 млрд-ы бюджетке салық ретінде төленді. "ҚазМұнайГаз" бұл үлесті серіктестер берген $1 млрд несие арқылы сатып алды. Несие 3 жылға беріліп, мұнай өндіруден түскен табыспен өтелетін болды.
