Бас хатшы Антониу Гутерриштің мандаты 2026 жылдың 31 желтоқсанында аяқталады, деп жазады inbusiness.kz сайты Қазақпаратқа сілтеме жасап.
Біріккен Ұлттар Ұйымының Қауіпсіздік Кеңесі мен Бас Ассамблеясы бірлескен хат шығарып, әлемдік ұйымның жаңа Бас хатшысын сайлау туралы бастама көтерді. Құжатты Қауіпсіздік кеңесіне төрағалық ететін Сьерра-Леоненің БҰҰ жанындағы Тұрақты өкілдігінің баспасөз қызметі таратқан.
Құжатта кандидаттарды ұсыну мен іріктеу процесін бастау және келесі Бас хатшыны тағайындау туралы айтылған.
Бірлескен хатта дүниежүзілік ұйымның тарихында бірде-бір әйел басшы болып тағайындалмағаны атап өтіледі. Сондықтан ұйымға мүше елдерге әйелдерді кандидат ретінде ұсыну мәселесін байыппен қарау ұсынылды.
– Біз Бас хатшыны таңдауда өңірлік әртүрліліктің маңыздылығын қарастырамыз, – делінген құжатта.
БҰҰ Бас хатшысы лауазымына кандидатты ұйымға мүше мемлекеттер ұсынады. Әр ел бір кандидат ұсынуға құқылы. Мемлекеттер үміткерді ұсыну үшін Қауіпсіздік Кеңесі мен Бас Ассамблеяның президенттеріне хат жіберуі керек. Үміткерлер өз кезегінде ұйымның дамуына өз көзқарасын, сондай-ақ табыс көзін көрсетуі керек. Егер өтініш беруші БҰҰ агенттігінде жұмыс істейтін болса, хатта олар "мүдделер қақтығысын болдырмау үшін сайлау науқаны кезінде БҰҰ-дағы жұмысын тоқтатуды қарастыруы керек" – делінген.
Бас хатшыны сайлау келесі жылдың шілде айының соңына жоспарланған. Қазіргі уақытта жаһандық ұйымның басшысы лауазымына үміткер болуға екі адам қызығушылық танытты. Олар Атом энергиясы жөніндегі халықаралық агенттіктің басшысы Рафаэль Гросси және БҰҰ Сауда және даму конференциясының Бас хатшысы Ребекка Гринспан.
Бас хатшыны БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесі сайлайды және Бас Ассамблея бекітеді. Оның өкілеттік мерзімі 5 жыл, ұзартылуы мүмкін. Мерзімге шектеу жоқ, бірақ 10 жылдан астам қызмет атқарған адам жоқ. Қалыптасқан тәжірибеге сәйкес, БҰҰ басшысы Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты мүшелері – Ресей, Ұлыбритания, Қытай, АҚШ және Франция мемлекеттері арасынан сайланбайды.
Айта кетейік, қыркүйек айында Мемлекет басшысының Жарлығымен Ержан Қазыхан Женева қаласындағы (Швейцария) Біріккен Ұлттар Ұйымының бөлімшесі мен басқа да халықаралық ұйымдар жанындағы Қазақстан Республикасының Тұрақты өкілі лауазымына тағайындалды.
